Các doanh nghiệp ngành ô tô niêm yết trên sàn chứng khoán sau khi thể hiện mức tăng trưởng lợi nhuận và mức tăng giá cổ phiếu hết sức ấn tượng trong năm 2015 thì sang nửa đầu năm 2016 doanh thu và lợi nhuận của những doanh nghiệp này đang có dấu hiệu sụt giảm mạnh.
5 doanh nghiệp ngành ô tô công bố mức lãi tổng cộng 271 tỷ đồng - giảm tới 56,4% so với cùng kỳ năm ngoái.
Đầu tiên phải kể đến mức sụt giảm của Hoàng Huy (HHS), doanh nghiệp này đã có mức sụt giảm lợi nhuận quý thứ 6 liên tiếp kể từ quý 1/2015, quý 2/2016 Hoàng Huy lãi sau thuế vỏn vẹn 27,6 tỷ đồng, kém xa so với số lãi 143 tỷ đồng đạt được cùng kỳ năm ngoái. Tiếp đó là Ô tô Trường Long (HTL) với doanh thu trong quý 2 chỉ đạt hơn 316 tỷ đồng, giảm 42% so với cùng kỳ năm trước và lãi ròng gần 13 tỷ đồng, giảm hơn 70% - đây cũng là quý thứ 5 liên tiếp doanh thu và lợi nhuận của HTL sụt giảm kể từ quý 2/2015.
Ô tô TMT (TMT) công bố mức doanh thu thuần quý 2/2016 đạt gần 733 tỷ và lãi ròng hơn 29 tỷ đồng, lần lượt giảm 37% và 66,3% so với cùng kỳ năm trước. Dịch vụ tổng hợp Sài Gòn (SVC) có doanh thu thuần quý 2/2016 tăng hơn 48% so cùng kỳ, đạt 3.303 tỷ đồng nhưng do tăng mạnh ở các chi phí bán hàng cũng như quản lý doanh nghiệp khiến lãi ròng hợp nhất chỉ còn hơn 24 tỷ đồng, tương ứng giảm gần 20%. Ô tô Hàng Xanh (HAX) mặc dù có mức doanh thu tăng gấp đôi so với cùng kỳ nhưng do giá vốn và các chi phí phát sinh cũng tăng cao nên mức lợi nhuận quý 2 rốt cục cũng giảm gần 14%.
Phần lớn giải trình của các doanh nghiệp ô tô đều đưa ra nguyên nhân chính là do tình hình kinh doanh khó khăn chung của ngành, lý do của Hoàng Huy còn là bởi công ty đang trong giai đoạn tập trung đầu tư các hoạt động về chiều sâu như sản xuất, củng cố các sản phẩm mới. Bên cạnh đó có thể thấy một nguyên nhân khác khiến lợi nhuận doanh nghiệp ô tô sụt giảm đó là việc tăng chiết khấu bán hàng dẫn đến chi phí gia tăng.
Riêng CTCP Phú Tài (PTB), dù chưa chính thức công bố báo cáo tài chính quý II/2016, nhưng theo HĐQT Công ty, 6 tháng đầu năm nay, doanh thu của PTB đạt 1.644,2 tỷ đồng, tăng 18% so với cùng kỳ. Lợi nhuận trước thuế ghi nhận trong kỳ của PTB là 129,5 tỷ đồng - tăng trưởng 52% so với cùng kỳ. Tuy nhiên, doanh nghiệp này không chỉ phân phối ô tô mà còn kinh doanh trong lĩnh vực đá xây dựng - một ngành rất thuận lợi trong nửa đầu năm nay.
Kết thúc nửa năm 5 doanh nghiệp ngành ô tô công bố mức lãi tổng cộng 271 tỷ đồng giảm tới 56,4% so với cùng kỳ năm ngoái.
Không chỉ đối mặt với mức lợi nhuận giảm sút, ngoại trừ giá cổ phiếu HAX thì giá cổ phiếu của các doanh nghiệp ô tô còn lại cũng đã sụt giảm trong nửa năm qua.
Sẽ có nhiều biến động trong nửa cuối năm
Kết quả kinh doanh của các doanh nghiệp ô tô có phần trái ngược với những con số từ VAMA.
Trong bối cảnh doanh thu và lợi nhuận của các doanh nghiệp ô tô trên sàn niêm yết giảm thì theo thống kê của Hiệp hội ô tô Việt Nam (VAMA), tính đến hết tháng 6/2016 tổng doanh số bán hàng của toàn thị trường tăng 31% so với cùng kỳ trong đó, xe ô tô du lịch tăng 24%, xe thương mại tăng 40% và xe chuyên dụng tăng 50%. Doanh số bán hàng của xe lắp ráp trong nước tăng 35% trong khi xe nhập khẩu tăng 22% so với cùng kỳ năm ngoái.
Thị trường ô tô 6 tháng cuối năm 2016 dự đoán sẽ có nhiều biến động. Với việc quy định về thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt đã có hiệu lực từ ngày 1/7/2016, các nhà phân tích đánh giá sẽ có 2 xu hướng xảy ra.
Thứ nhất, người tiêu dùng đã tranh thủ mua các loại xe dưới 10 chỗ ngồi trang bị động cơ dung tích xi-lanh từ trên 2,5l để tránh tăng thuế tiêu thụ đặc biệt, điều này tạo ra thuận lợi cho ô tô Hàng Xanh với dòng xe Mercedes. Theo dự báo của CTCK Rồng Việt, điểm rơi về lợi nhuận của HAX sẽ tập trung vào nửa đầu năm thay vì quý cao điểm cuối năm. Tuy nhiên bất ngờ là HAX đã bị sụt giảm lợi nhuận.
Thứ hai, với tâm lý chờ giá giảm, phân khúc tiêu thụ xe giá rẻ nhiều khả năng sẽ bùng nổ từ Q3/2016. Điều này tạo nên một kỳ vọng lớn vào kết quả kinh doanh của các doanh nghiệp hoạt động trong phân khúc này vào nửa cuối năm nay ví dụ như PTB và SVC.
Bên cạnh đó, có một chính sách nữa cũng đang làm giới kinh doanh ô tô quan tâm đó là Thông tư 20 quy định bổ sung thủ tục nhập khẩu ô tô chở người loại từ 9 chỗ ngồi trở xuống hết hiệu lực vào ngày 01/07. Hiện các công ty nhập khẩu ôtô tư nhân đang đồng loạt lên tiếng kêu gọi chính phủ bãi bỏ Thông tư này để tạo môi trường kinh doanh bình đẳng, công bằng cho các doanh nghiệp. Được biết, cuộc tranh cãi quanh TT20 vẫn chưa ngã ngũ và Bộ Công thương cho biết, đã tập hợp ý kiến để trình Thủ tướng và người đứng đầu Chính phủ sẽ có quyết định cuối cùng về vấn đề này sau ngày 30.7 tới. Tuy nhiên nếu Thông tư 20 được dỡ bỏ sẽ đồng nghĩa với việc các doanh nghiệp ngành ô tô phải cạnh tranh mạnh hơn để giành thị phần.
Tú Anh
HNX&HSX