Công ty Cổ phần Chế biến và Xuất nhập khẩu Thủy sản CADOVIMEX (UpCOM)

Công ty Cổ phần Chế biến và Xuất nhập khẩu Thủy sản Cái Đôi Vàm (Cadovimex) tại Cà Mau từng là doanh nghiệp có kim ngạch xuất khẩu thủy sản đứng vào top 10 cả nước từ những năm 1997-2006. Tuy nhiên, từ năm 2007 đến nay, Công ty đã xuống dốc không phanh. Năm 2007, lợi nhuận của Cadovimex đạt trên 20 tỉ đồng. Tuy nhiên, đến năm 2010, Công ty lỗ trên 31 tỉ đồng. Theo báo cáo Chỉ số tín nhiệm Việt Nam 2011 do Công ty Xếp hạng Tín nhiệm Doanh nghiệp (CRV) công bố ngày 20.8, Cadovimex còn bị xếp hạng là doanh nghiệp có nguy cơ phá sản cao.

Quyết định dũng cảm

Trước tình trạng Công ty không có đủ tiền mặt, không đòi được nợ, sản xuất kinh doanh trì trệ và công tác quản lý yếu kém, tại Đại hội Cổ đông hồi tháng 3.2011, ông Võ Thành Tiên, Chủ tịch Hội đồng Quản trị đã xin từ chức. Trước tình cảnh này, bà Trần Ngọc Tươi, một cổ đông của Cadovimex, đã quyết định nhận nhiệm vụ.

Không phải vô cớ mà một số lãnh đạo doanh nghiệp trong ngành cho rằng quyết định của bà Tươi là dũng cảm. Theo báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh năm 2010, hệ số nợ trên vốn chủ sở hữu của Công ty là 6,7, cho thấy tài sản Công ty hầu hết được tài trợ bởi các khoản nợ. Các khoản phải trả từ nợ gốc đến lãi vay tăng lên qua các năm. Công ty phải trả lãi gần 45 tỉ đồng trong năm 2009 và trên 90 tỉ đồng năm 2010. Vì vậy, dù doanh thu năm 2010 có tăng 12% so với năm 2009 cũng không thể bù nổi lãi vay. Chi phí này đã ngốn hết tiền tạo ra từ hoạt động sản xuất kinh doanh. Doanh nghiệp rơi vào tình trạng thiếu vốn trầm trọng, không có đủ nguyên vật liệu để sản xuất.

Nói về nguyên nhân nhận chức tại Cadovimex, bà Tươi cho biết, Cadovimex là một thương hiệu lớn trong nước và quốc tế, nguồn nhân lực có tay nghề, nếu đầu tư xây dựng để có thương hiệu như vậy thì phải mất rất nhiều năm. Nếu giữ lại, có thể giữ việc làm cho trên 1.000 lao động và không mất vốn của hơn 2.000 cổ đông. “Tôi quyết định nhận nhiệm vụ này với mong muốn củng cố, cấu trúc lại, đưa công ty thoát khỏi khó khăn”, bà Tươi nói.

Đối mặt với thách thức

Những nguyên nhân dẫn đến tình trạng khó khăn không lối thoát đã được bà Tươi làm rõ. Cadovimex chịu tác động của nhiều yếu tố: giá nguyên liệu dao động lớn, thuế chống bán phá giá của Mỹ có năm lên đến 130% và nhiều rào cản kỹ thuật khác. Tuy nhiên, theo bà, nguyên nhân Cadovimex lâm vào khó khăn không phải do thị trường mà do khâu nhân sự, tổ chức và quản lý.

Do đó, điều đầu tiên bà làm là tái cấu trúc bộ máy tổ chức bằng cách chọn những người có tâm huyết, có năng lực bổ nhiệm giữ các chức vụ lãnh đạo, xây dựng hệ thống phòng ban, xí nghiệp theo hướng tinh gọn, năng động. Đầu quý II/2011, Cadovimex đã công bố miễn nhiệm chức Tổng Giám đốc của ông Tăng Gia Phong, cũng là thành viên Hội đồng Quản trị. Ông Phong nay chỉ là thành viên Hội đồng Quản trị.

Một thách thức lớn khác trong quá trình cấu trúc lại Cadovimex là thu hồi nợ. Cadovimex có khoản nợ bán hàng khoảng 4,7 triệu USD (tương đương 95 tỉ đồng) chưa thu hồi được khi làm ăn với một Việt kiều Mỹ. Vụ kiện kéo dài 1 năm ròng rã, Cadovimex bị hao tổn nguồn lực, sản xuất kinh doanh giảm sút. “Hiện nay, Tòa phúc thẩm kết luận chúng tôi thắng kiện và đang khẩn trương thi hành án thu hồi khoản nợ bán hàng cho Cadovimex. Nếu khoản nợ này sớm được thu hồi thì hoạt động kinh doanh của Công ty sẽ có hiệu quả”, bà Tươi cho biết.

Nợ chưa đòi được, nhưng vốn cần phải có để duy trì sản xuất nếu không muốn đóng cửa nhà máy. Vấn đề lãi suất đang là thách thức của hầu hết doanh nghiệp. Với một doanh nghiệp đang nợ đầm đìa, thiếu vốn như Cadovimex, thách thức này càng lớn hơn. Để giảm áp lực về lãi suất, Cadovimex chủ trương vay USD do lãi suất thấp hơn so với đồng Việt Nam, đồng thời bán hàng theo phương thức thanh toán ngay.

Đã hơn một quý bà Tươi đảm nhiệm chức vụ Chủ tịch Hội đồng Quản trị Cadovimex. Theo báo cáo kết quả kinh doanh quý II/2011, Cadovimex tiếp tục lỗ 6,1 tỉ đồng. 3 tháng có lẽ chưa đủ để một nhà lãnh đạo vực dậy một doanh nghiệp đang ngập trong khó khăn. “Đại hội Cổ đông của Cadovimex thông qua mục tiêu năm 2011, doanh thu là 750 tỉ đồng, lợi nhuận 10 tỉ đồng. Với tình hình lãi suất như hiện nay, không dễ đạt mục tiêu đó. Tuy nhiên chúng tôi sẽ nỗ lực hết sức”, bà Tươi cho biết.

Những ngày này, bà Tươi khá bận rộn. Khi thì ở Đồng Tháp giải quyết việc của công ty cũ (bà Tươi cũng là Giám đốc Công ty Vĩnh Thuận chuyên về chế biến xuất khẩu hải sản ở Đồng Tháp), khi thì ở ngân hàng. “Tui giờ giống như ô-sin. Làm tối tăm mặt mũi”, bà Tươi nói.