Đầu tháng 3, tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn Nhà nước (SCIC) công bố sẽ đấu giá 6,8 triệu cổ phiếu VNB, tương đương 10% vốn của CTCP Sách Việt Nam. Giá khởi điểm 15.700 đồng/cổ phiếu, tương đương cả lô là 106,6 tỷ đồng. Hiện SCIC chỉ là cổ đông lớn thứ hai của doanh nghiệp này.
Ngay sau thông báo trên, tính đến ngày 11/3, cổ phiếu VNB đã tăng 32,3% so với đầu tháng lên mức gía 13.100 đồng/cp, thanh khoản theo đó cũng tăng vọt chỉ từ chỉ vài chục nghìn đơn vị khớp lệnh mỗi phiên lên cả trăm nghìn đến cả triệu đơn vị.
CTCP Sách Việt Nam được thành lập từ những năm 1950, trải qua hơn 60 năm với nhiều giai đoạn phát triển và các tên gọi khác nhau. Tiền thân của công ty là Sở Phát hành sách Trung ương, được tách ra từ Nhà in Quốc gia từ năm 1956, sau đó đổi tên thành Quốc doanh Phát hành sách Trung ương năm 1960 và hợp nhất với Công ty Xuất nhập khẩu Sách báo để thành lập Tổng Công ty Phát hành sách năm 1978.
Sau nhiều lần thay đổi, đến tháng 4/2016, Sách Việt Nam chính thức hoạt động theo mô hình công ty cổ phần và đăng ký giao dịch trên thị trường UPCoM sau đó 3 tháng. Công ty hiện có vốn điều lệ 679 tỷ đồng tương đương 67,9 triệu cổ phiếu lưu hành.
Trước khi IPO, Sách Việt Nam đã hợp tác chiến lược với Tập đoàn Vingroup (HoSE: VIC), chọn Vingroup làm nhà đầu tư chiến lược trong đợt chào bán hơn 44 triệu cổ phần, tương đương 65% vốn điều lệ của CTCP Sách Việt Nam.
Giao dịch trên được thực hiện theo hình thức thỏa thuận trực tiếp. Với mức giá khởi điểm để đàm phán là 10.700 đồng/cổ phần, Vingroup có thể đã phải chi khoảng 472 tỷ đồng để trở thành công ty mẹ của CTCP Sách Việt Nam.
CTCP Sách Việt Nam hiện đang thuê và quản lý nhiều khu đất có vị trí đắc địa trên bàn Hà Nội: số 44 Tràng Tiền, 50A Hàng Bài, 22A và 22B Hai Bà Trưng (quận Hoàn Kiếm), số 2 Dịch Vọng (quận Cầu Giấy), xã Việt Hùng (huyện Đông Anh) với tổng diện tích lên tới 14.082 m2 đất làm trụ sở làm việc và cửa hàng kinh doanh.
Trong đó, hợp đồng thuê nhà, thuê đất tại các lô đất và tài sản trên đất tại số 22A và 22B Hai Bà Trưng, số 50A Hàng Bài (Hà Nội) tính tới cuối năm 2023 đã hết hạn và đang được Savina thực hiện gia hạn với các cơ quan quản lý Nhà nước.
Với 2 khu đất tại huyện Đông Anh và phố Chùa Hà (Hà Nội), doanh nghiệp được Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch giao trước đó và được tiếp tục sử dụng cho hoạt động sản kinh doanh theo chủ trương cổ phần hoá của Nhà nước. Tuy nhiên, thời điểm lập báo cáo tài chính bán niên năm 2023, Sách Việt Nam vẫn chưa ký hợp đồng thuê đất với cơ quan quản lý Nhà nước cho 2 khu đất này.
Về tình hình kinh doanh, năm 2023, Sách Việt Nam ghi nhận doanh thu thuần hơn 34 tỷ đồng, biến động không đáng kể so với năm 2022. Mặt khác, doanh thu từ hoạt động tài chính tăng gấp gần 3 lần doanh thu thuần về bán hàng và cung cấp dịch vụ, tăng 58% so với cùng kỳ, đạt hơn 99 tỷ đồng, chủ yếu đến từ lãi cho vay.
Việc ghi nhận nguồn thu lớn từ lãi cho vay đến từ việc Sách Việt Nam đã danh hơn 827 tỷ đồng cho 1 số doanh nghiệp vay với thời hạn 1 năm, lãi suất từ 11-12%/năm. Kết quả, công ty báo lãi sau thuế năm 2023 đạt 69 tỷ đồng, tăng 72% so với năm 2022.
Trọng Hiếu