Theo báo cáo kiểm toán năm 2012 trình Quốc hội khóa
XIII kỳ họp thứ năm của Kiểm toán Nhà nước (KTNN), trong năm qua, KTNN đã tiến
hành kiểm toán báo cáo tài chính năm 2011 của Ngân hàng Nhà nước và 6 tổ chức
tài chính, ngân hàng, bảo hiểm. Trong 6 tổ chức này có 2 ngân hàng thương mại đó là Ngân
hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) và Ngân hàng Phát triển Nhà Đồng bằng
Sông Cửu Long (MHB).
Trong quá trình kiểm toán, KTNN đã phát hiện ra khá
nhiều vấn đề còn tồn tại và cần xử lý ở hai ngân hàng này.
Về kết quả hoạt động kinh doanh và thực hiện nhiêm vụ
được giao, các ngân hàng cơ bản đã hoàn thành chức năng nhiệm vụ, kinh doanh có
hiệu quả, có chênh lệch thu lớn hơn chi, đảm bảo chỉ tiêu an toàn nhưng lợi nhuận
không cao hoặc giảm. Trong đó, lợi nhuận
của BIDV năm 2011 là 4.149,2 tỷ đồng, giảm 10,2% so với năm 2010 (thấp hơn
70 tỷ so với báo cáo của ngân hàng - PV); của MHB là 102 tỷ đồng, giảm 1,21% so với
năm trước đó.
Hoạt động quản lý tài sản và huy động vốn của các
ngân hàng về cơ bản đã tuân thủ quy định, tuy nhiên vẫn còn một số vấn đề còn tồn
tại. Chẳng hạn như hoạt động kinh doanh
ngoại tệ còn chưa tuân thủ quy định, trong đó BIDV chưa tuân thủ quy định
tại quyết định số 1452/2003/QĐ-NHNN ngày 10/1/2004 của NHNN về kỳ hạn của các
giao dịch khi thực hiện một số giao dịch hoán đổi ngoại tệ với cặp USD/VND kỳ hạn
1 ngày. Hay hoạt động huy động vốn vẫn
vi phạm về trần lãi suất, trong đó BIDV vượt trần tại 10 chi nhánh tổng cộng
3,2 tỷ đồng hay MHB tổng cộng 59,7 tỷ đồng.
Về hoạt động tín dụng, cơ bản các ngân hàng chấp
hành đúng quy định của Nhà nước về hoạt động cho vay, mức tăng trưởng tín dụng.
Song ở BIDV và MHB, việc thu thập và
hoàn thiện hồ sơ pháp lý, hồ sơ kinh tế kiểm soát hồ sơ vẫn chưa chặt chẽ.
Trong phân loại nợ, sau kiểm toán, các ngân hàng phân loại nợ chưa phù hợp. Nợ nhóm 1 của BIDV giảm gần 179 tỷ đồng, nợ nhóm 2 giảm 261,6 tỷ đồng trong khi nợ
nhóm 3 tăng 257,6 tỷ, nợ nhóm 4 tăng 0,4 tỷ và nợ nhóm 5 tăng 182,6 tỷ đồng. Nợ
nhóm 1 của MHB giảm 221 tỷ đồng, nợ
nhóm 2 giảm 200 tỷ trong khi nợ nhóm 3,4 và 5 tăng thêm tổng cộng 78 tỷ đồng.
Ngoài ra, tại BIDV
còn mua bán nợ chưa đảm bảo theo nguyên tắc thị trường. Ngân hàng này bán nợ
theo đúng dư nợ nhóm 1, 2 cho Ngân hàng Đầu tư Campuchia giá trị quy đổi gần
1.169 tỷ đồng, Ngân hàng Liên doanh Việt Nga với hơn 1.275 tỷ đồng và các nghĩa
vụ giữa BIDV với đối tác trong việc thu nợ qua chi phí quản lý vốn vay từ năm
2010 – 2011 thấp, ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh.
Trên thị trường liên
ngân hàng, tính tới cuối năm 2011, MHB
có số tiền gửi tại các TCTD khác lên tới 11.738 tỷ đồng, trong đó nợ quá hạn
chưa thu được phải gia hạn là 1.157 tỷ và hơn 4 triệu USD.
N.H