Sau sự thăng hoa của thị trường chứng khoán trong nửa đầu năm 2021, những nhịp điều chỉnh đã xuất hiện nhiều hơn trong quý 3 trong bối cảnh diễn biến tiêu cực của làn sóng COVID-19 lần thứ 4 gây ra tác động nặng nề tới các đầu não kinh tế của cả nước như TP Hồ Chí Minh, Bình Dương, Đồng Nai, Hà Nội...
Xu hướng "side-way" tiếp diễn trong phần lớn thời gian của quý khiến hoạt động tự doanh của nhiều công ty chứng khoán không đạt vẫn được như kỳ vọng. Thêm vào đó, với miếng bánh thị phần hầu như tập trung trong tay các "ông lớn", do đó không bất ngờ khi nhiều công ty chứng khoán vừa và nhỏ phải chịu thua lỗ trong quý 3 và 9 tháng đầu năm 2021.
Phải kể đến đầu tiên là Chứng khoán Bảo Minh (BMSC) khi doanh thu hoạt động trong quý 3/2021 sụt giảm 11% so với cùng kỳ về còn 55 tỷ đồng.
Nguyên nhân chính dẫn đến sự đi xuống của doanh thu chủ yếu đến từ mảng tự doanh khi lãi từ các tài sản tài chính qua lãi/lỗ (FVTPL) chỉ đạt 29 tỷ đồng. Trong khi phần lỗ từ các tài sản tài chính FVTPL xấp xỉ 78 tỷ đồng, do đó BMSC ghi nhận lỗ gộp mảng tự doanh gần 66 tỷ đồng. Kết quả, BMSC báo lỗ sau thuế hơn 38 tỷ đồng, tiêu cực hơn khoản lỗ ròng 26 tỷ đồng trong năm ngoái.
Lũy kế 9 tháng đầu năm, nhờ kết quả kinh doanh 6 tháng đầu năm tăng trưởng đột phá, lợi nhuận sau thuế vẫn đạt 103 tỷ đồng, tích cực hơn rất nhiều khoản lỗ 62 tỷ đồng trong cùng kỳ năm 2020.
Chứng khoán Đại Việt (DVSC) ghi nhận khoản lỗ xấp xỉ 2,5 tỷ đồng trong quý 3/2021 trong khi cùng kỳ năm ngoái lãi hơn 10 tỷ đồng. Theo đó, mặc dù doanh thu hoạt động quý 3 tăng 50% lên hơn 28 tỷ đồng; tuy nhiên tổng chi phí cũng tăng mạnh lên hơn 30 tỷ, khiến công ty tiếp tục chịu gánh nặng thua lỗ.
DVSC đã thực hiện đánh giá lại các tài sản tài chính theo giá thị trường, dẫn đến chênh lệch giảm so với giá trị sổ sách hơn 26 tỷ đồng trong khi quý 3/2020 chỉ hơn 5 tỷ đồng; kèm theo là khoản lỗ từ bán các tài sản FVTPL phát sinh gần 423 triệu đồng. Luỹ kế 9 tháng đầu năm 2021, DVSC báo lỗ sau thuế 28 triệu đồng, tích cực hơn khoản lỗ 15 tỷ đồng của cùng kỳ năm 2020.
Tại Chứng khoán Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VICS), lỗ trước thuế ghi nhận hơn 1,4 tỷ đồng. Trong quý 3, doanh thu từ hoạt động môi giới chứng khoán đã tăng gấp đôi lên hơn 2 tỷ đồng; tuy nhiên các khoản chi phí phát sinh cao hơn tới 70% đã triệt tiêu toàn bộ doanh thu. VICS báo lỗ quý 3 hơn 1,4 tỷ đồng, nâng lỗ lũy kế 9 tháng năm 2021 lên mức 3,3 tỷ đồng.
Tương tự, tình trạng chi phí bào mòn hoàn toàn lợi nhuận cũng xảy ra với CTCP Chứng khoán Việt (VSC). Tổng doanh thu hoạt động và doanh thu tài chính của công ty trong quý 3 đạt xấp xỉ 1,8 tỷ đồng; tuy nhiên các khoản chi phí hoạt động tăng 27% lên 1,4 tỷ đồng, khoản chi phí QLDN cũng hơn 416 triệu đồng. Kết quả, VSC ghi nhận phần lỗ sau thuế trong quý hơn 117 triệu đồng. Lỗ lũy kế 9 tháng đầu năm 2021 tăng lên gần 716 triệu đồng.
Một CTCK nhỏ là Chứng khoán Globalmind Capital (GMC) cũng ghi nhận lỗ sau thuế quý 3 xấp xỉ 1,2 tỷ đồng. Điều này đến từ việc doanh thu hoạt động tăng 16% lên 2,2 tỷ đồng, chi phí hoạt động cũng được tiết giảm đi một nửa so với quý 3/2020, tuy nhiên chi phí QLCTCK lại tăng mạnh thêm hơn 500 triệu lên mức 3,1 tỷ đồng.
Lũy kế 9 tháng đầu năm 2021, lỗ ròng của GMC đạt hơn 3,7 tỷ đồng, đã có sự cải thiện hơn so với khoản lỗ hơn 5,4 tỷ đồng hồi 9 tháng đầu 2020. Tính từ đầu năm 2018 đến nay, có đến 11/14 quý GMC báo lỗl; lỗ lũy kế tính đến cuối quý 3/2021 ghi nhận gần 28 tỷ đồng.
Quý 3/2021 cũng đánh dấu quý thứ 12 liên tiếp Chứng khoán EuroCapital (ECC) chìm trong thua lỗ. Các khoản chi phí tăng cao là nguyên nhân gây ra tình trạng kinh doanh kém của công ty.
Tính riêng trong quý 3, doanh thu hoạt động của ECC vỏn vẹn hơn 23 triệu đồng, giảm 11% so với cùng kỳ, nhưng chi phí hoạt động ghi nhận hơn 163 triệu đồng. Hoạt động lưu ký cũng đem lại doanh thu gần 13 triệu, song chi phí mảng này lên tới hơn 19 triệu đồng. Đặc biệt, mảng môi giới ghi nhận doanh thu hơn 2 triệu, nhưng chi phí lại lên tới hơn 144 triệu đồng.
Kết quả, ECC lỗ xấp xỉ 1,1 tỷ đồng trong quý 3. Lũy kế 9 tháng, khoản lỗ ròng của công ty đạt 3,3 tỷ đồng, lỗ lũy kế tính đến 30/9/2021 lên tới gần 65 tỷ đồng.
Phương Linh